Digitaal Databeheer

Digitaal Databeheer

1. Organisatie mappen / bestanden

Als je vaak in de weer bent met de computer, dan zullen er na verloop van tijd heel wat mappen en bestanden op je harde schijf aanwezig zijn. Om ervoor te zorgen dat je harde schijf geen ‘vuilbak’ wordt, dien je op een georganiseerde wijze je mappen bestanden te benoemen en te structureren. Hierbij maak je intensief gebruik van de Windows Verkenner (zie onderstaand voorbeeld).

1.1 Waarom?

Het is van levensbelang dat je op voorhand (vb. bij de start van een schooljaar) wat tijd spendeert aan de organisatie van je mappen en bestanden. Goed nadenken over de organisatie van je data is een tijdsinvestering, geen tijdverspilling.

Goed gestructureerde mappen en een duidelijke naamgeving van bestanden helpen om data snel te vinden, te begrijpen en te gebruiken. Het helpt daarnaast ook om het verlies van data te voorkomen door het per ongeluk overschrijven of verwijderen van bestanden. Bovendien voorkomt het verwarring bij het werken in teams of bij het delen van bestanden.  

1.2 Hoe?

1.2.1 Organisatie van mappen

    • Mappen een logische structuur met bredere thema’s op een hoger niveau met daarbinnen meer specifiekere mappen (zie onderstaande afbeelding).
  •  
    • Hou je mapnamen kort (max. 15-20 tekens) en duidelijk.

1.2.2 Bestandsnamen

    • Bestandsnamen moet een duidelijke betekenis hebben voor jou (en je medestudenten indien je samenwerkt).
  •  
    • Onderstaande info kan worden opgenomen in de bestandsnaam.
      • Project
      • Projectnummer
      • Jouw voor- en familienaam
      • Datum
      • Soort data
      • Versienummer

    • Werk zoveel mogelijk op dezelfde wijze bij het opstellen van bestandsnamen.
  •  
    • Vermijd speciale karakters zoals “/ \ : * ? ” < > [ ] & $
  •  
    • Gebruik underscores (_), geen spaties, om termen van elkaar te scheiden
  •  
    • Indien je wenst dat bepaalde bestanden bovenaan staan bij ordening, start je bestandsnaam dan met een cijfer (vb. 01, 02, 03, … 101, enz.).

2. Windows Verkenner

In de Windows Verkenner krijg je een overzicht te zien van alle bestanden en mappen die op de computer of op een aangesloten opslagmedium (vb. USB-stick, externe harde schijf) staan. Denk daarbij aan een usb-stick of externe harde schijf. Via de Windows verkenner kan je je mappen en bestanden makkelijk ordenen.

Meestal staat de Verkenner op de Taakbalk. Klik eenmaal op het pictogram en het programma opent. Indien je de verkenner niet kan terugvinden in de taakbalk, dan doe je het volgende:

    • Klik op de Start-tegel in de taakbalk
    • Typ ‘Verkenner’ en klik op Verkenner.

2.1 Uiterlijk van de verkenner

 

De Verkenner is als volgt ingedeeld:

    1. Navigatievenster: Gebruik dit deel van de Verkenner om toegang te krijgen tot alle mappen en bestanden. Klik links op een onderdeel, dan opent rechts de inhoud.
    2. De knoppen ‘Terug’, ‘Verder’ en ‘Omhoog’: Navigeer met ‘Terug’ en ‘Verder’ tussen verschillende mappen. ‘Terug’ brengt je bij de voorlaatste map en ‘Verder’ naar een volgende map. Met ‘Omhoog’ ga je naar een bovenliggende map (als deze er is).
    3. Lint: In het Lint staan veelgebruikte taken, handig gegroepeerd. Afhankelijk van het geselecteerde item in de lijst met mappen, kunnen extra tabbladen zichtbaar worden met elk weer hun eigen opties.
    4. Adresbalk: In de adresbalk staat het pad (de stapjes) naar de geselecteerde map.
    5. De lijst met mappen: Hier staan de mappen en de inhoud van mappen.

2.2 Systeemmappen

Binnen Windows is er een algemene mappenstructuur beschikbaar met een aantal systeemmappen. Wanneer je in het navigatievenster doorklikt op , dan krijg je onderstaande mappen te zien:

    • 3D-objecten
    • Afbeeldingen
    • Bureaublad
    • Documenten
    • Downloads
    • Muziek
    • Video’s

2.3 Werken met mappen en bestanden in de Windows Verkenner

2.3.1 Nieuwe map maken

2.3.2 Map of bestand kopiëren

Wanneer je een map/bestand kopieert naar een nieuwe locatie, dan verwijdert dit het originele map/bestand niet.

2.3.3 Map of bestand verplaatsen/knippen

OF

Wanneer je een map of map knipt en plakt naar een nieuwe locatie, dan verplaats je deze. De map of bestand is dan niet meer beschikbaar op de originele plaats.

2.3.4 De naam van een map of bestand wijzigen

2.3.5 Een bestand of map verwijderen

Belangrijk: Mappen en bestanden die je niet (meer) gebruikt, verwijder je best op je harde schijf. Waarom? Deze bestanden nemen onnodige schijfruimte in en kunnen de werking van je computer vertragen. Let op: Nadat je mappen en bestanden hebt verwijderd, komen ze terecht in de prullenbak. Deze zal je ook nog moeten leegmaken om ervoor te zorgen dat de bestanden/mappen permanent van je harde schijf worden verwijderd.

2.3.6 Meerdere mappen of bestanden selecteren

2.3.7 Eigenschappen van bestanden / mappen

OPDRACHT 1

1. Maak onderstaande logische mappenstructuur aan binnen je gedeeld mapje in je  OneDrive-omgeving. De map ‘Informatica Voornaam Familienaam Klas’ is reeds aangemaakt en gedeeld met de leraar informatica. Daarbinnen maak je onderstaande mapjes aan.

      • Informatica Voornaam Familienaam Klas
        • Organisatie vak
        • Presenteren
        • Tekstverwerking
        • Foto- en videobewerking
        • Rekenblad
        • Hardware – netwerken
        • Algoritmisch denken

Voorbeeld eindresultaat:

2. Download onderstaande bestand en verplaats het in het mapje ‘Organisatie Vak’.

      • Download ‘Vaktips 4ASO – 4STW’

3. Snelkoppelingen

Het is heel handig om op je bureaublad snelkoppelingen te hebben naar programma’s en webpagina’s die je dagelijks gebruikt. Let op: Hou het aantal snelkoppelingen zo beperkt en overzichtelijk mogelijk!

3.1 Snelkoppeling webpagina

    • Surf naar de webpagina of website waarnaar je een snelkoppeling wilt maken.
  •  
    • Kopieer de URLvan de geopende webpagina. Die vind je bovenaan in de adresbalk van je browser. Hoe? Klik met je rechtermuisknop op de URL. De URL krijgt dan een blauwe achtergrond en kies met je linkermuisknop voor ‘Kopieren’.

    • Ga terug naar je bureaublad en klik daar met de rechtermuisknop in een leeg gedeelte. Klik eerst op ‘Nieuw’ en vervolgens op ‘Snelkoppeling’.

    • Plak de URL in de invulstrook onder ‘Geef de locatie van het item op’. Hoe? Klik met je rechtermuisknop in de invulstrook en klik op ‘Plakken’.

    • Klik op ‘Volgende’ om door te gaan. Vul de invulstrook in onder ‘Geef deze snelkoppeling een naam’, een naam die voor jou het handigste lijkt. Deze tekst zal onder het pictogram op het bureaublad te zien zijn.

    • Klik dan op ‘Voltooien’ om de snelkoppeling te maken.
  •  
    • Om de snelkoppeling naar een website of webpagina op je bureaublad te verwijderen, klik je met de rechtermuisknop op het pictogram en kies ‘ Verwijderen ‘.
  •  
    • Om de snelkoppeling naar een website of webpagina op je bureaublad van naam te veranderen, klik je met de rechtermuisknop op het pictogram en kies ‘ Naam wijzigen ‘.
  •  
    • Om de tekening van de snelkoppeling naar een website of webpagina op je bureaublad te veranderen, Klik je met de rechtermuisknop op het pictogram op je bureaublad en kies ‘ Eigenschappen ‘,  ‘ Webdocument ‘, ‘ Ander pictogram ‘ en ‘ Bladeren ‘.

3.2 Snelkoppeling bestand / map / programma

    • Ga via de Verkenner naar een bestand / map / programma waarvan je een snelkoppeling wil maken op het bureaublad.
  •  
    • Selecteer het item en klik op de rechtermuisknop.
  •  
    • Selecteer uit het geopende snelmenu de menuoptie Kopiëren naar.
  •  
    • Klik in dit menu op de optie Bureaublad (snelkoppeling maken).

 

OPDRACHT 2

Maak op je bureaublad twee snelkoppelingen naar een webpagina, één naar jouw Smartschoolplatform (ursulinenmechelen.smartschool.be) en één naar de website van Ursulinen Mechelen (www.ursulinenmechelen.be). Geef hierna een seintje aan de leraar, die dit komt controleren.

4. Comprimeren van bestanden / mappen

Wanneer je bestanden die veel ruimte innemen wenst te versturen, dan kan je deze bestanden tijdelijk kleiner maken door ze in te pakken, comprimeren of te zippen. Dit zorgt ervoor dat het mogelijk is om ze te versturen en ook dat de duur van het versturen (= transfer) wordt ingekort.

De bestandsgrootte verkleinen, zorgt ervoor dat bestanden minder plaats innemen op je harde schijf en dus ook sneller upload- en downloadbaar zijn naar websites of bv. the cloud. In sommige gevallen gaat het verkleinen van bestanden gepaard met kwaliteitsverlies.

Wanneer je gecomprimeerde bestanden/mappen ontvangt, dien je ze eerst te decomprimeren. Dit decomprimeren, uitpakken of unzippen van bestanden is het terug omzetten naar de oorspronkelijke staat.

Binnen het besturingssysteem Windows heb je geen extra software nodig om te (de)comprimeren.

4.1 Bestanden of mappen comprimeren/zippen/inpakken

    • Zoek de bestanden of mappen die u wilt comprimeren. Je kan meerdere bestanden/mappen selecteren met behulp van de ctrl-toets.
  •  
    • Klik op de rechtermuisknop en selecteer de optie ‘Kopiëren naar’, ‘Gecomprimeerde (gezipte) map’.

Er wordt een nieuwe gezipte map met dezelfde naam gemaakt op dezelfde locatie. Als je de naam van de map wil wijzigen, dan klik je met de rechtermuisknop erop en selecteer je Naam Wijzigen.

Door te dubbelklikken op de gezipte map, kan je zien welke bestanden/mappen hierin beschikbaar zijn.

4.2 Bestanden of mappen decomprimeren/unzippen/uitpakken

    • Zoek de gezipte map met de mappen of bestanden die u wilt uitpakken.
  •  
    • Klik met de rechtermuisknop op de gezipte map en selecteer de optie ‘Alles uitpakken’.
  •  
    • Als u de volledige inhoud van de gezipte map wilt uitpakken, houdt u de linkermuisknop ingedrukt op de map (of klikt u erop met de rechtermuisknop), selecteert u Alles uitpakken en volgt u de aanwijzingen.
  •  
    • Selecteer de plaats waar je de bestanden wenst uit te pakken (doorklikken op bladeren).

Er zijn nog alternatieve programma’s om bestanden/mappen te comprimeeren zoals Winzip, 7Zip en Winrar.

OPDRACHT 3

    • Tijdens opdracht 1 plaatste je twee bestanden in het mapje ‘Organisatie Vak’ dat een onderdeel is van je gedeeld mapje op OneDrive. Deze bestanden hebben de naam ‘Vaktips 3ASO – 3STW’ en ‘Vaktips 4ASO – 4STW’.
    • Maak een zipbestand (= gecomprimeerde map) aan waarin beide bestanden worden opgenomen.
    • Geef dit bestand de naam ‘Zip_Voornaam Familienaam_Klas’. 
    • Zorg ervoor dat dit zipbestand zich ook in het mapje ‘Organisatie vak’ bevindt. Controleer of dit wordt gesynchroniseerd (= online wordt geplaatst)! Hoe? Bekijk via een browser of je daar ook het bestand kan terugvinden.